Het donker in onszelf

Alleen voor wie durft zichzelf te zijn

Behalve over corona hebben we nu ook heel wat onrust rond discriminatie in de wereld. En terecht. Het is natuurlijk verschrikkelijk wat er (weer) in Amerika is gebeurd. Bijzonder vond ik het dat onze eigen minister-president open toegaf dat discriminatie ook in Nederland een probleem is. Bijzonder vond ik dat om twee redenen. Ten eerste omdat een regeringsleider niet zomaar van mening veranderd (hij betrok de zwarte pieten discussie erbij). Ten tweede omdat hij met zijn opmerking het niet over een ander had maar over onszelf, zichzelf.
Ik denk dat dit een punt is waar wij zelf wel eens wat vaker bij stil mogen staan.

Op social media lees ik over discriminatie, maar meer nog over corona, hoe fout de overheden het wel niet doen. Horeca open is fout, horeca sluiten is fout. Kinderen naar school is fout, kinderen thuis houden is fout. Ouderen bezoek ontzeggen is fout, naar ouderen toegaan is fout.
Ik wordt er doodmoe van. Niet omdat de een of de ander gelijk heeft. Maar omdat daar geen oplossing in zit. Het afgeven op een ander, wijzen op de fouten van de ander leidt niet tot verandering, niet tot verbetering.
We zouden niet zozeer naar anderen moeten wijzen maar onze eigen waarden moeten onderzoeken.

In het bijzondere verhaal van De Twee Maria’s dat ik onlangs weer vertelde en dat nu online bij mij te bestellen is, vertelt Maria Magdalena over haar ontmoeting met Jezus. Ze zegt daarin:

“Het was alsof er een helder licht scheen in mijn ziel. Ik zag hoe hoogmoedig ik was, en hoe hebzuchtig. Ik zag mijn eigen wellust; mijn jaloezie. Ik zag mijn onmatigheid, mijn woede, mijn gemakzucht. En vooral zag ik plotseling helder en pijnlijk hoe deze zonden mij afhielden van wie ik wèrkelijk kon zijn…” Even later vertelt ze: “Ik zag in Zijn ogen de uitnodiging om mijzelf echt te kennen. Ik zou elke uithoek van mijn hart moeten onderzoeken en moeten accepteren. Alleen door de aanvaarding van mijn zwakheden konden mijn jaloezie, mijn woede, mijn hoogmoed verzacht worden en mij daardoor niet meer weerhouden van wie ik werkelijk ben.”

Dit stukje uit deze vertelling kwam mij deze week weer naar boven. Al jarenlang inspireren deze woorden van Maria Magdalena mij. Iedere keer opnieuw raakt het mij diep.
Het is zo eenvoudig om met onze vinger naar een ander te wijzen. De Amerikanen doen het fout, de Russen hebben het gedaan, en de Chinezen. Onze overheid doet het fout. Jij doet het fout.
Maar deze houding zegt niets over jezelf. Niet of je het ‘goed’ doet, of ‘fout’.
Iedere keer wordt ‘het slechte’ buiten onszelf gelegd.
Maar als iedereen naar iedereen wijst, naar wie wijzen we dan?

Het was dapper van de minister-president om nu niet naar buiten te wijzen, maar naar binnen. Naar hier, in ons land. Hij legde niet de ‘schaduw’ – om maar met een psychologische term te speken – buiten zichzelf, buiten ons land, maar keek naar de schaduw binnen.
Zo moeten wij voortdurend kijken. We weten immers al zo lang dat je de buitenwereld niet kunt veranderen, alleen jezelf.
Willen we discriminatie de wereld uit krijgen, dan zullen we moeten kijken naar onze eigen donkere kant binnen in onszelf.
En het zou de polemiek rond corona ook wat tot bedaren brengen.

Laten we het heldere licht eens in onze eigen ziel laten schijnen.
De wereld zal er mooier van worden.